تصحیح انتقادی کیمیای سعادت (ربع عبادات)

کیمیای سعادت مهمترین اثر فارسی ابوحامد محمّد غزالی است که در ایران دو بار تصحیح و منتشر شده است. بار نخست در سال 1319 به اهتمام احمد آرام، بر اساس نسخه ای ناقص و بی تاریخ و نیز مقابله گهگاهی با پنج نسخه دیگر و بار دوم به کوشش حسین خدیوجم، بر اساس نسخی کهن تر که نیمه نخست آن در 1354 و متن کامل در 1361 منتشر شده است. هیچ یک از این دو چاپ، تصحیح انتقادی کیمیا به شمار نمی رود، چرا که جز چند مورد، از هیچ نسخه بدلی یاد نشده است. همچنین هر دو چاپ مبتنی بر نسخی است که از نظر صحت و قدمت در میان نسخ متعدد کیمیا جایگاه درخوری ندارد. در این رساله مقدمه و ربع عبادات کیمیا بر اساس نسخه کتابخانه ملک (مورّخ 605 ق.) و مقابله با پنج نسخه کهن دیگر، از جمله نسخه نویافته اوپسالا (مورّخ 619 ق.) تصحیح شده است. افزون بر این، تعلیقات گسترده ای برای متن فراهم آمده که در فهم بهتر و ژرف تر کیمیا و نیز پی بردن به سرچشمه های فکری غزالی بسیار سودمند است. همچنین فهرستهای متنوعی برای کتاب تنظیم شده که دستیابی پژوهشگران را به مطالب گوناگون کیمیا آسان کرده است. مقدمه رساله نیز شامل قسمتهای گوناگون از جمله نسخه شناسی دستنویسهای مورد استفاده، ویژگیهای زبانی کیمیا و بررسی محتوایی کتاب است.